W środę 23 kwietnia 2025r. gościła u nas po raz kolejny p. Joanna Świtała. Zaprezentowała nam wykład pt. Tajemnice największych dzieł świata. Wykładowczyni opowiedziała o kilku najznakomitszych dziełach sztuki i pokazała ich reprodukcje.
Najbardziej znanym obrazem jest Mona Lisa (Gioconda), namalowana przez artystę włoskiego renesansu Leonarda da Vinci na 3 topolowych deskach. Dzieło znajduje się w paryskim Luwrze w gablocie z tytanowego szkła. Wartość obrazu jest trudna do oszacowania. Mimo upływu czasu, kradzieży dzieła w 1911r., licznych konserwacji, zadziwia do dziś tajemniczym uśmiechem i oczami, w których malarz umieścił swoje inicjały LV.
Drugie dzieło, wystawione w Muzeum Narodowym w Krakowie, to Madonna z Krużlowej – gotycka rzeźba przedstawiająca Matkę Boską z Dzieciątkiem. Powstała około 1410 roku. Autor dzieła jest nieznany. Figura jest wykonana z drewna lipowego, wydrążonego w środku. Ukazuje Marię trzymającą na lewej ręce Dzieciątko Jezus, które jest nagie i trzyma jabłko. Maria ubrana jest w bogato udrapowane szaty (suknia, płaszcz i chusta u nasady szyi) niezniekształcające sylwetki postaci. Dzieło odkrył Stanisław Wyspiański.
Wielkim dziełem sztuki jest Ołtarz Mariacki Wita Stwosza, pochodzący z późnego średniowiecza Znajduje się w Kościele Mariackim w Krakowie. Figury, których w ołtarzu jest ponad 200, wyrzeźbione są z litych kloców lipowych. Cała konstrukcja wykonana jest w drewnie dębowym, a tło - w modrzewiu. Otwarty ołtarz na ruchomych skrzydłach ilustruje sześć Radości Maryi: od Zwiastowania po Zesłanie Ducha Świętego. Kiedy szafa jest zamknięta, płaskorzeźby przedstawiają dwanaście scen z życia Marii i Jezusa. Jest to największa w Europie gotycka nastawa ołtarzowa. Ołtarz jest codziennie otwierany i zamykany, wystawiony wiernym i turystom.
Portret małżonków Arnolfinich to obraz namalowany przez Jana van Eycka w 1434 w technice olejnej na desce. Obraz przedstawia ceremonię składania przysięgi małżeńskiej. Przedmioty wyobrażone na obrazie mają znaczenie symboliczne. Są to m.in.. : owoce (czystość i niewinność), pies ( symbol wierności małżeńskiej), różaniec z bursztynów (wstrzemięźliwość), miotełka i lustro (czystość), czerwone łoże (symbol aktu miłości małżonków).
Narodziny Wenus – obraz włoskiego malarza renesansowego Sandra Botticellego. Obraz przedstawia nagą, długowłosą boginię, stojącą w muszli unoszonej przez morskie fale. W prawej części obrazu znajduje się Hora (jedna z bogiń pór roku). W lewej części obrazu znajdują się dwie splecione ze sobą postacie: kobieta i mężczyzna. Są to Zefiry, kierujące muszlę ku brzegowi. Ciała wzorowane są na starożytnych posągach . Dzieło jest bardzo złocone.
Obraz Ambasadorowie Hansa Holbeina Młodszego, powstał wiosną 1533 w Londynie. Należy do dzieł epoki renesansu. Obraz jest podwójnym portretem, który zawiera również martwą naturę i anamorfozę. Zawiera bardzo bogatą symbolikę, wiele punktów odniesienia, wiele ukrytych znaczeń. Obie postacie są oparte o mebel, na którym zostały położone przedmioty symbolizujące cztery nauki matematyczne spośród siedmiu sztuk wyzwolonych (arytmetyka, geometria, muzyka i astronomia). Symbolika podłogi do dziś pozostaje nie do końca wyjaśniona. Dziwny kształt na podłodze, to ludzka czaszka zdeformowana przez anamorfozę. W rozciągniętym kształcie można rozpoznać czaszkę dzięki patrzeniu przez obiektyw „rybie oko” lub patrzeniu na obraz pod kątem 27°.
Panny dworskie – obraz hiszpańskiego malarza okresu baroku Velázqueza, namalowany w 1656 r., to portret infantki Małgorzaty Teresy w otoczeniu dworzan. Obraz jest nowatorski i wieloznaczny, malarz sam znalazł się na obrazie i patrzy na przypatrujących się tej scenie monarchów. Widz znajduje się tuż obok nich. Kompozycja obrazu jest niezwykła ze względu na odwrócenie ról.
Krzyk – obraz ekspresjonistyczny namalowany w 1893 r. przez norweskiego artystę Edvarda Muncha. Obraz przedstawia współczesnego człowieka przeszytego bólem egzystencjalnym. Krajobraz w tle przedstawia fiord w pobliżu Oslo, widoczny ze wzgórza Ekeberg. Obrazowi nadawano też tytuł Płacz. Jest uważany za arcydzieło ekspresjonizmu.
Akt kroczący po schodach – Umberto Boccioniego - to rzeźba z brązu, przedstawiająca ruch człowieka. Elementy człowieka są zniekształcone, a ruch pokazują umięśnione nogi. Postać syntetyczna, bez rąk i bez widoczniej prawdziwej twarzy. Dwa bloki u stóp łączą figurę z ziemią. Rzeźba futurystyczna, osadzona jest na cokole z szarego marmuru.
Wielka fala w Kanagawie - to drzeworyt autorstwa japońskiego artysty Hokusaia. Powstał ok. 1831r. Jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych przykładów sztuki japońskiej na świecie. Przedstawia olbrzymią falę zagrażającą trzem łodziom na morzu u wybrzeża Kanagawy. Fala uznawana jest za tsunami, w tle jest ukazana góra Fudżi. Odbitki drzeworytu znajdują się w wielu różnych kolekcjach sztuki na całym świecie, w tym także w Polsce: w Muzeum Mazowieckim w Płocku i w Muzeum Narodowym w Krakowie. Drzeworyt ten jest najczęściej reprodukowanym dziełem na świecie.
Prelekcja pani Joanny Świtały była bardzo obszerna. Prelegentka w sposób szczegółowy zapoznała nas z najciekawszymi dziełami świata. Jej opowieść była intrygująca, pełna ciekawostek i zachęciła nas do zwiedzania wystaw i muzeów. Pan Joanna znów pokazała swą wielką erudycję i swobodę wypowiedzi.
