środa, 4 grudnia 2024

Spotkanie z Joanną Świtałą

4 grudnia br. odwiedziła nasz Uniwersytet p. Joanna Świtała  -  często goszcząca na naszych wykładach. Tym razem p. Joanna zaprezentowała nam temat: Najsłynniejsze malarki  i  wpływ ich twórczości  na losy Europy i świata. Motto przewodnim wykładu była myśl polskiej malarki Tamary Łempickiej : Nie ma cudów, jest tylko to, co sama zrobisz.

Swoją prelekcję pani Joanna rozpoczęła od XVI- wiecznej włoskiej malarki  epoki renesansu Sofonisby Anguissola. Była ona jedną z pierwszych kobiet - malarek nowożytnej Europy. Była bardzo utalentowaną artystką, malowała portrety członków rodów królewskich i arystokracji.

W Polsce obrazy Sofonisby posiadają:

•    Muzeum Narodowe w Poznaniu- Gra w szachy z 1555 roku. Na obrazie zostały namalowane trzy siostry malarki i ich opiekunka. 

•   Muzeum na  zamku w Łańcucie- Autoportret z 1554 roku.  Obraz kupiła prawdopodobnie księżna Izabella Lubomirska.

•   Muzeum Narodowe w Warszawie-  Portret mężczyzny z córką.

Drugą znaną włoską malarką była Artemisia Gentileschi, tworząca w epoce baroku. Jednym z jej pierwszych obrazów był Zuzanna i starcy oraz   Judyta zabijającą Holofernesa.  

Kolejną  znaną malarką była francuska artystka Elisabeth Vigee-Lebrun, żyjąca w XVIII w. Została portrecistką arystokracji i królowej  oraz  rodziny królewskiej. Malowała też polskich  magnatów m.in. Radziwiłłów i Potockich.  Obecnie w Polsce znajduje się osiem jej obrazów w różnych kolekcjach  np. w zamku w Łańcucie. Malarka przebywała też w Wielkiej  Brytanii, gdzie namalowała  m.in. portret lorda Byrona. 

Następnie pani Joanna opowiedziała nam o malarstwie impresjonistki Berthy Morisot. Jej prace odznaczające się spokojem i delikatnością przedstawiały najczęściej kobiety podczas codziennych zajęć. Malowała często w czarnych barwach, dużo malowała w plenerze,wykorzystując technikę  dywizjonizmu (obraz wrażenia artysty).

Dowiedzieliśmy się też o malarstwie dwóch polskich artystek: Olgi Boznańskiej i Tamary Łempickiej.

Olga Boznańska to portrecistka, przedstawicielka modernizmu, a właściwie postimpresjonizmu.  Częściej,  zamiast na płótnie, malowała na lekko zagruntowanej tekturze, dzięki czemu uzyskiwała matowość oraz efekty kolorystyczne. Malowała głównie w pracowni. Namalowała ok. 1200 obrazów, najbardziej znane to: Dziewczynka z chryzantemamiKwiaciarki czy Henryk Sienkiewicz.  Mówiłaże ludziom potrzebne jest powietrze, a jej – sztuka.

Tamara Łempicka to jak dotąd, najdroższa polska malarka – jej obraz  Portrait de Marjorie Ferry   kupiono  za ok. 82 mln zł. Reprezentowała dekoracyjny styl art deco, wyróżniający  się bogactwem, luksusem. Mieszkała i malowała w różnych krajach świata.

Na koniec pani Joanna przedstawiła nam twórczość  meksykańskiej malarki słynącej z  autoportretów -  Fridy Kahlo. Artystka prawie całe swoje życie spędziła w domu zwanym „Niebieskim Domem”. Jej malarstwo  bywa określana jako sztuka naiwna (prymitywizm) bądź folkowa. Częstą tematyką jej obrazów było cierpienie i ból fizyczny, które towarzyszyły jej w życiu.

Pani Joanna Świtała omówiła bardzo obszernie i barwnie życie i twórczość malarek. Malarki te żyły w różnych krajach i w różnych czasach. Wszystkie były bardzo utalentowane, miały bogate i często trudne, a nawet tragiczne życie. Wszystkie żyły w trudnych czasach, przed – lub wręcz w czasie rewolucji w swoich krajach. Były nowoczesne na swoje czasy, były prekursorkami feminizmu, emancypacji kobiet.

Wykład pani Joanny Świtały dał nam obszerną wiedzę i inne spojrzenie na sztukę i na tworzące ją kobiety – malarki.