W dniu 24 maja 2023 r. słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Koniecpolu uczestniczyli w spotkaniu z historią Koniecpola. Spotkanie zorganizowało Centrum Społeczno-Kulturalne w Koniecpolu, prelegentem był dr Adrian Musiał.
Tematem spotkania była bitwa powstania styczniowego, jaka rozegrała się w dniu 25 maja 1863 r. w rejonie Koniecpola (160 lat temu). Pan Adrian Musiał przedstawił przybliżył najważniejsze wydarzenia i miejsca związane z powstaniem styczniowym na Ziemi Koniecpolskiej, a w sposób szczególny przebieg bitwy, którą stoczyli powstańcy w okolicach mosty na Pilicy, pod dowództwem kpt. Józefa Oxińskiego.
W drugiej części odbyło się wspólne czytanie Wspomnień Józefa Oxińskiego z powstania polskiego 1863/64. Fragmenty odnoszące się do przebiegu bitwy pod Koniecpolem odczytali pani Arleta Olszewska -Lorin – Dyrektor Centrum Kulturalno-Społecznego oraz pan dr Adrian Musiał. Tekst był zobrazowany rycinami i obrazami polskich malarzy o tematyce powstańczej. Dowiedzieliśmy się o przebiegu bitwy, udziale strzelców, kosynierów oraz kawalerii polskiej walczących z wojskiem carskim (kozakami, dragonami i piechotą). Opis bitwy szczegółowo przedstawiał miejsca walk: Okołowice, Chrząstów, rzeka Pilica, kościół w Koniecpolu. Można było wyobrazić sobie dokładnie przebieg bitwy.
Stoczona pod Koniecpolem bitwa była wygraną Polaków, jednakże ze Wspomnień można wysnuć małe zadowolenie dowódcy. Straty Polaków to: 18 zabitych, ok 30 rannych, z których 3 zmarło w szpitalu. Straty Rosjan to: 146 zabitych i ponad 100 rannych. Ranni z tej bitwy Polacy, jak i ranni w innych bitwach rozegranych w okolicy byli przewożeni do Szpitala Św. Joanny w Koniecpolu, który funkcjonował w latach 1835-1879. Spłonął w wielkim pożarze miasta, w 1879 r. Na miejscu Szpitala – obecnie Skwer św. Brata Alberta - umiejscowiony jest obelisk i pamiątkowa tablica (Adam Chmielowski ranny w bitwie pod Mełchowem był również leczony w koniecpolskim Szpitalu).
Pan Adrian opowiedział nam o innych pamiątkowych miejscach związanych z bitwą powstania styczniowego, którymi są znajdujące się na Cmentarzu parafii św. Trójcy: zbiorowa mogiła żołnierzy Zygmunta Chmieleńskiego i mogiła żołnierzy Józefa Oxińskiego (21) poległych w rejonie Koniecpola. Ponadto prelegent wspomniał o uroczystościach Rudnikach, gdzie również toczyły się walki powstańcze. Na pamiątkę tych zdarzeń w Szkole w Rudnikach odbyła się w tym roku rekonstrukcja powstańczego wojska.
